Loading...Amazonia to region w Ameryce Południowej, porośnięty głównie przez wilgotny las równikowy, leżący na obszarach państw: Brazylia, Kolumbia, Peru, Wenezuela, Ekwador, Boliwia, Gujana, Surinam i Gujana Francuska. Lasy Amazonii stanowią ponad połowę pozostałych na świecie wilgotnych lasów równikowych. Pierwotnie las ten zajmował obszar ponad 7 mln km kwadratowych, jednak na skutek działalności człowieka ogromne połacie lasu zostały zamienione na pola uprawne i tereny przemysłowe. Obecnie szacuje się wielkość Amazonii na ok. 5 mln km kwadratowych. Kraina ta, zawdzięcza swoją nazwę najpotężniejszej rzece świata, Amazonce (Rio Amazonas). Jej dorzecze zajmuje obszar 6 915 km kwadratowych, co stanowi 40% powierzchni Ameryki Południowej, i zasilana jest przez ponad 1100 dopływów, z których kilka ma ponad 1600 km długości. Przez wiele lat naukowcy toczyli spory o to skąd bierze początek ta majestatyczna rzeka. Aby rozstrzygnąć spór w lipcu 1996 roku rząd peruwiański wspólnie z Limskim Towarzystwem geograficznym zorganizował wyprawę, której zadaniem było ustalenie właściwego źródła Amazonki. Kierownictwo wyprawie powierzono znanemu polskiemu podróżnikowi i odkrywcy Jackowi Pałkiewiczowi. Wyprawa zakończyła się pełnym sukcesem, grupa dotarła do źródeł najpotężniejszej rzeki świata, bierze ona swój początek na górze Quehuish (15°31`05″ szerokości południowej i 71°45`55″ długości zachodniej, na wysokości 5 170 m n.p.m.) Na górze tej z mokradła wypływa na powierzchnię krystalicznie czysta woda, która tworzy rzeczkę Apacheta.
Długość Amazonki wynosi blisko 7 000 kilometrów. W swoim środkowym biegu, od Iquitos do ujścia Rio Negro, Amazonka przez lokalnych mieszkańców nazywana jest Solimoes. Na znacznej części swojego biegu, Amazonka płynie w terenie o bardzo łagodnym spadku, tylko ok. 2.5 cm na 1 km tworząc wiele odnóg i rozlewisk odcinając czasami bardzo znaczne połacie lasu, tworząc liczne wyspy i zakola. Szerokość rzeki dochodzi w środkowym biegu do 20 km, zaś w biegu dolnym do 100 km. Ujście Amazonki do Atlantyku ma postać rozległej delty z licznymi, oddzielonymi od siebie, ramionami. Od ujścia Zingu, Amazonka dzieli się na niezliczoną ilość kanałów i tworzy setki wysp i wysepek z największą z nich Marajo.
Również w różnych odcinkach swojego biegu, wody Amazonki przybierają inne barwy. Niektóre z jej dopływów nazywane są „białymi” rzekami, choć ich wody są raczej muliste o lekko brązowawym zabarwieniu, inne znane są jako „czarne” rzeki, chyba najbardziej znaną z nich jest Rio Negro. Najbardziej malownicze połączenie „białych” i „czarnych” wód można zaobserwować w okolicy Manaus, gdzie Rio Negro łączy swoje wody z Amazonką. Na długości wielu kilometrów wody sprawiają wrażenie, jakby dwie rzeki płynęły w jednym korycie, czarne wody Rio Negro i białe Amazonki płyną obok siebie i dopiero po kilku kilometrach mieszają się.
Wpływ Atlantyku na rzekę widać już ponad 1000 km od ujścia. Przypływy mogą tak daleko penetrować rzekę ze względu na bardzo mały spadek terenu. Przy ujściu rzeka ma prawie 80 km szerokości i każdej sekundy odprowadza do
Atlantyku ponad 150 mln litrów wody. Tak duże masy słodkiej wody powodują wysładzanie wody oceanicznej w odłegłości do 400 km od ujścia.
Amazonka jest rzeką żeglowną na długości 4300 km i główną drogą komunikacyjną w tej części kontynentu. Statki do wyporności 5 tys. BRT docierają aż do Manaus, o wyporności do 3 tys. BRT nawet do peruwiańskiego Iquitos.
Biotopy Amazonii
Biotopem nazywamy obszar, na którym występują organizmy żywe o jednakowych lub bardzo podobnych wymaganiach. Pierwotnie określenie to dotyczyło tylko ożywionych elementów środowiska. Obecnie jednak biotopem określa się siedlisko nieożywione zmienione przez kompleks roślinny (biocenozę). Biotop razem z biocenozą tworzy ekosystem. Pod pojęciem akwarium biotopowe rozumiemy zbiornik starający się możliwie jak najdokładniej odtworzyć warunki naturalne panujące na danym obszarze.
Wody dorzecza Amazonki można podzielić na 4 rodzaje: białe wody, wody przejrzyste, czarne wody płynące i czarne wody.
Białe wody
Rzeki białych wód są mętne o lekko brązowym zabarwieniu, widoczność jest ograniczona z powodu osadów. W głównym nurcie rzeki praktycznie nie występuje roślinność i żyją głównie ryby, które są zbyt duże, aby można było hodować je w domowym akwarium. W spokojnych zatoczkach występują rybki „akwariowe” i roślinność. Białe wody występują w niektórych miejscach Amazonki, Orinoco i Napo. W akwarium powinny znaleźć się korzenie z dużą ilością roślin pływających i trzcinowych.
Parametry wody: pH 6.8-7.1, TwO 3-8 dH, temperatura 26-29°C
Rośliny: Echinodorus: amazonicus, bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus, subalatus, grandiflorus, schlueteri i inne. Ricca fluitans. Lemma minor. Vallisneria
Ryby: Akary, Ziemiojady, Skalary, Pielęgniczki, Ukośnikowate, Smukleniowate, Piranie, Pstrążenice, Tetry, Mandiowate, Kirysowate, Zbrojniki, Kiryski
Wody przejrzyste
Są to rzeki miejscami o bardzo wartkim nurcie, płynące w górzystej części Brazylii. Przykładem takich rzek są Rio Xingu czy Rio Tocantins. Wody te charakteryzują się krystaliczną wręcz przejrzystością o lekko błękitnawym odcieniu. Akwarium powinno mieć zapewnioną bardzo wydajną filtrację i dość silny nurt. Jako podłoże najlepiej użyć drobnego żwiru, a dekoracje powinny stanowić korzenie. Zbiornik powinien być dobrze oświetlony z dużą ilością roślin.
Parametry wody: pH 7.0-7.3, TwO 5-11 dH, temperatura 24-28°C
Rośliny: Echinodorus: amazonicus, bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus, subalatus, grandiflorus, schlueteri i inne, Lemma minor, Vallisneria, Cabomba, Limnobium laevigatum.
Ryby: Kiryski, Zbrojniki, Bystrzyki, Uaru, Pielęgniczki
Czarne wody płynące
Dno czarnych rzek zalegają korzenie i zatopione drzewa w przeważającej wiekszości martwe, choć zdarzają się również zatopione korzenie żywych drzew. Nie ma tam natomiast skał i kamieni. Na dnie znajdują się również duże ilości liści, które stanowią doskonałe kryjówki dla mniejszych ryb. W wodach tych prawie nie występuje roślinność, a jeżeli już to w niewielkich ilościach, głównie żabienice.
Parametry wody: pH 5.5-6.5, TwO 0-5 dH, temperatura 26-28°C
Rośliny: Echinodorus: amazonicus, bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus, subalatus, grandiflorus, schlueteri i inne
Ryby: Dyskowce, Skalary, Tetry z rodzaju Hemmigrammus, Boehlkea, Hyphessobrycon i Thayeria, Smukleniowate, Pielęgniczki, Mandiowate, Zbrojniki, Kiryski, Pstrążenice
Czarne wody
Wody te charakteryzują się doskonałą przejrzystością i herbacianym kolorem. Dno najczęściej jest gliniaste lub piaszczyste, pokryte grubą warstwą liści i korzeni, oraz fragmentów drzew. Występuje tam wiele gatunków roślin, częściowo tylko zanurzonych.
Do czarnych wód zaliczamy rzeki: Negro, Apaporis, Arapiuns, Coari, Miriti-Parana, Piorini, Tahuayo, Tefe, Uatama, Urubu, Vaupes. Dopływy Orinoko: Atabapo, Caroni, Inirida, Ventuari, Vichada, Tomo, Tuparro.
Parametry wody: pH 4.5-6.5, TwO 0-4 dH, temperatura 27-30°C
Rośliny: Echinodorus: amazonicus, bleheri, bolivianus, cordifolius, parviflorus, tenellus, subalatus, grandiflorus, schlueteri i inne. Heteranthera zosterifolia, Kabomba, Ceratophyllum demersum
Ryby: Pielęgniczki, Bystrzyki, Smukleniowate, Pstrążenice, Tetry, Dyskowce, Skalary, Kiryski, Zbrojniki
Ryby Ameryki Południowej
W dorzeczu Amazonki występuje ponad 3000 opisanych gatunków ryb. Każdego roku odkrywane są coraz to nowe gatunki. Z oczywistych względów nie przedstawię tu wszystkich. Starałem się zgromadzić informacje o najpopularniejszych i najbardziej dostępnych dla przeciętnego akwarysty rybkach.
Gromada: Ryby chrzęstnoszkieletowe (Chondrichthyes)
Podgromada: Spodouste (Elasmobranchii)
Rząd: Rajokształtne (Rajiformes)
Rodzina: Potamotrygonidae
– Potamotrygon motoro
Gromada: Ryby kościste (Osteichtyes)
Podgromada: Kostnoszkieletowe (Teleostei)
Rząd: Kąsaczokształtne (Characiformes)
Rodzina: Acestrorhynchidae
– Acestrorhynchus falcatus
– Acestrorhynchus nasutus
Rodzina: Anostomidae
– Abramites hypselonotus (Stojaczek marmurkowany)
– Anostomus anostomus (Ukośnik wspaniały)
– Anostomus taeniatus
– Leporinus affinis
Rodzina: Characidae
Podrodzina: Aphyocharacinae
– Aphyocharax anisiti
Podrodzina: Incertae sedis
– Boehlkea fredcochui (Tetra niebieska)
– Chalceus macrolepidotus
– Exodon paradoxus
– Gymnocorymbus ternetzi (Żałobniczka, Tetra czarna)
– Hasemania nana (Miedzik obrzeżony)
– Hemigrammus bleheri (Zwinnik Blehera)
– Hemigrammus caudovittatus
– Hemigrammus erythrozonus (Zwinnik jarzeniec)
– Hemigrammus hyanuary
– Hemigrammus ocellifer ocellifer
– Hemigrammus pulcher (Zwinnik nadobny)
– Hyphessobrycon bentosi bentosi (Bystrzyk odzobny)
– Hyphessobrycon columbianus (Tetra kolumbijska)
– Hyphessobrycon erythrostigma (Bystrzyk Pereza)
– Hyphessobrycon flammeus (Bystrzyk czerwony)
– Hyphessobrycon griemi
– Hyphessobrycon herbertaxelrodi (Neon czarny)
– Hyphessobrycon heterorhabdus
– Hyphessobrycon loretoensis
– Hyphessobrycon pulchripinnis (Bystrzyk pięknopłetwy)
– Hyphessobrycon scholzei (Bystrzyk czarnopręgi)
– Inpaichthys kerri
– Megalamphodus megalopterus (Barwieniec czarny)
– Megalamphodus sweglesi (Barwieniec czerwony)
– Moenkhausia pittieri (Błyszczyk brylantowy)
– Moenkhausia sanctaefilomenae (Błyszczyk parański)
– Nematobrycon palmeri (Tetra cesarska)
– Paracheirodon axelrodi (Neon czerwony)
– Paracheirodon innesi (Neon Innesa)
– Paracheirodon simulans (Neon zielony)
– Petitella georgiae
– Pristella maxillaris (Prystelka barwna)
– Thayeria boehlkei (Hokejówka amazońska)
– Thayeria obliqua
Podrodzina: Serrasalminae
– Colossoma macropomum
– Metynnis argenteus
– Piaractus brachypomus (Pirania pacu)
– Pygocentrus nattereri (Pirania czerwona)
Rodzina: Chilodontidae
– Chilodus punctatus (Stojaczek punktowany)
Rodzina: Gasteropelecidae
– Carnegiella marthae
– Carnegiella strigata strigata (Pstrążenica marmurkowa)
– Gasteropelecus maculatus
– Gasteropelecus sternicla
– Thoracocharax securis (Pstrążenica srebrna)
Rodzina: Lebiasinidae
Podrodzina: Pyrrhulininae
– Nannostomus beckfordi (Drobnoustek Beckforda)
– Nannostomus marginatus (Drobnoustek obrzeżony)
– Nannostomus mortenthaleri (Drobnoustek czerwony)
– Nannostomus trifasciatus (Drobnoustek trójpręgi)
Rząd: Strętwokształtne (Gymnotiformes)
Rodzina: Apteronotidae
– Apteronotus albifrons (Duch amazoński)
– Sternarchella schotti
Rząd: Kostnojęzykokształtne (Osteoglossiformes)
Rodzina: Osteoglossidae
– Osteoglossum bicirrhosum (Arowana srebrna)
Rząd: Okoniokształtne (Perciformes)
Rodzina:Cichlidae
Podrodzina: Astronotinae
– Astronotus ocellatus (Pielęgnica pawiooka)
Podrodzina: Cichlinae
– Cichla sp. affin ocellaris
– Crenicichla notophthalmus
Podrodzina: Cichlasomatinae
– Aequidens pulcher (Akara błękitna)
– Aequidens rivulatus (Akara pomarańczowopłetwa)
– Aequidens tetramerus
– Cichlasoma festae
– Cichlasoma portalegrense
– Cleithracara maronii (Akara z Maroni)
– Hypselecara temporalis (Pielęgnica szmaragdowa)
– Heros severus
– Laetacara dorsigera
– Mesonauta festivus (Pielęgnica skośnopręga)
– Nannacara anomala (Akarka paskowana)
– Pterophyllum altum (Żaglowiec z Orinoko)
– Pterophyllum leopoldi
– Pterophyllum scalare (Skalar)
– Symphysodon discus (Dyskowiec)
– Symphysodon aequifaciatus aequifaciatus (Paletka)
– Uaru amphiacanthoides
Podrodzina: Geophaginae
– Apistogramma agassizii (Pielęgniczka Agasiza)
– Apistogramma bitaeniata (Pielęgniczka dwupręga)
– Apistogramma borellii (Pielęgniczka żółta)
– Apistogramma brevis
– Apistogramma cacatuoides (Pielęgniczka kakadu)
– Apistogramma caetei
– Apistogramma commbrae
– Apistogramma diplotaenia
– Apistogramma eunotus
– Apistogramma gephyra
– Apistogramma gibbiceps
– Apistogramma gossei
– Apistogramma hippolytae
– Apistogramma hongsloi
– Apistogramma hoignei
– Apistogramma juruensis
– Apistogramma linkei
– Apistogramma macmasteri (Pielęgniczka Macmastera)
– Apistogramma martini
– Apistogramma meinkeni
– Apistogramma mendezi
– Apistogramma nijsseni
– Apistogramma norberti
– Apistogramma panduro (Pielęgniczka Panduro)
– Apistogramma payaminonis
– Apistogramma pulchra
– Apistogramma regani
– Apistogramma staecki
– Apistogramma steindachneri
– Apistogramma taeniata
– Apistogramma trifasciata (Pielęgniczka trójpręga)
– Apistogramma uaupesi
– Apistogramma urteagai
– Apistogramma velifera
– Apistogramma viejita
– Geophagus altifrons
– Geophagus brasiliensis (Ziemiojad brazylijski)
– Geophagus sp. „rio negro”
– Geophagus steindachneri (Ziemiojad czerwonogłowy)
– Gymnogeophagus balzanii (Ziemiojad wielkogłowy)
– Gymnogeophagus gymnogenys
– Mikrogeophagus altispinosus (Pielęgniczka boliwijska)
– Mikrogeophagus ramirezi (Pielęgniczka Ramireza)
– Satanoperca jurupari (Ziemiojad demon)
Rząd: Sumokształtne (Siluriformes)
Rodzina: Callichthyidae
Podrodzina: Corydoradinae
– Brochis splendens (Kirys szmaragdowy)
– Corydoras adolfoi
– Corydoras aeneus (Kirysek spiżowy)
– Corydoras arcuatus
– Corydoras atropersonatus
– Corydoras barbatus
– Corydoras caudimaculatus
– Corydoras hastatus
– Corydoras habrosus
– Corydoras loretoensis
– Corydoras melanotaenia
– Corydoras melini
– Corydoras nanus
– Corydoras nattereri (Kirysek niebieski)
– Corydoras paleatus (Kirysek pstry)
– Corydoras panda (Kirysek panda)
– Corydoras pulcher
– Corydoras punctatus
– Corydoras pygmaeus
– Corydoras schwartzi
– Corydoras sterbai (Kirysek Sterby)
– Corydoras similis
– Corydoras trilineatus
Rodzina: Doradidae
– Agamyxis pectinifrons
– Amblydoras hancockii
– Platydoras costatus
Rodzina: Loricariidae
Podrodzina: Ancistrinae
– Ancistrus dolichopterus (Zbrojnik niebieski)
– Hypancistrus zebra
– Panaque nigrolineatus
– Panaque suttoni
– Peckoltia pulcher
– Scobinancistrus aureatus
– Scobinancistrus pariolispos
Podrodzina: Hypoptopomatinae
– Otocinclus affinis
– Otocinclus cocama
– Otocinclus flexilis
– Otocinclus hoppei
– Otocinclus huaorani
– Otocinclus macrospilus
– Otocinclus mariae
– Otocinclus sp. 1
– Otocinclus sp. 2
– Otocinclus sp. 3
– Otocinclus vittatus
Podrodzina: Hypostominae
– Hypostomus plecostomus (Plekostomus)
– Liposarcus pardalis
– Pterygoplichthys gibbiceps
Podrodzina: Loricariinae
– Farlowella acus
– Sturisona aureum
Rodzina: Pimelodidae
– Perrunichthys perruno
– Phractocephalus hemioliopterus
– Pimelodus maculatus
– Pimelodus pictus
– Pseudoplatystoma fasciatum
– Sorubim lima
Rodzina: Pseudopimelodidae
– Pseudopimelodus raninus
Rośliny Ameryki Południowej
Flora Ameryki Południowej jest równie bogata jak fauna. Ja przedstawię tylko niektóre z roślin, które można wykorzystać do stworzenia swojego fragmentu Amazonii:
1. Alternanthera reineckii ”lilacina” (’Purple’)
2. Alternanthera reineckii ”roseafolia” (’Pink’)
3. Bacopa australis
4. Bacopa monnieri
5. Cabomba caroliniana
6. Cabomba furcáta (C. piauhyensis)
7. Ceratophyllum demersum
8. Ceratopteris cornuta
9. Ceratopteris thalictroides
10. Echinodorus 'Ozelot’
11. Echinodorus 'Ozelot’ (Green)
12. Echinodorus 'Rosé’
13. Echinodorus 'Rubin’
14. Echinodorus 'Rubin’ (Narrow leaves)
15. Echinodorus angustifolius
16. Echinodorus bleheri
17. Echinodorus cordifolius ”ovalis”
18. Echinodorus cordifolius ssp. fluitans
19. Echinodorus cordifolius 'Tropica Marble Queen’
20. Echinodorus grandiflorus
21. Echinodorus grandiflorus ssp. aureus
22. Echinodorus macrophyllus
23. Echinodorus martii (maior)
24. Echinodorus 'Oriental’
25. Echinodorus osiris
26. Echinodorus palaefolius var. latifolius
27. Echinodorus parviflorus 'Tropica’
28. Echinodorus quadricostatus var. ”magdalenensis”
29. Echinodorus schlueteri
30. Echinodorus schlueteri 'Leopard’
31. Echinodorus subalatus
32. Echinodorus uruguayensis
33. Echinodorus x barthii
34. Egeria densa
35. Eichhornia crassipes
36. Eichhornia diversifolia
37. Eleocharis acicularis
38. Eleocharis ”parvula”
39. Gymnocoronis spilanthoides
40. Hemianthus callitrichoides ”Cuba”
41. Heteranthera zosterifolia
42. Hydrocotyle leucocephala
43. Hydrocotyle verticillata
44. Hygrophila guianensis
45. Lilaeopsis brasiliensis
46. Limnobium laevigatum
47. Ludwigia helminthorrhiza
48. Ludwigia inclinata
49. Ludwigia inclinata var. verticillata (”Cuba”)
50. Micranthemum umbrosum
51. Myriophyllum aquaticum (Green)
52. Phyllanthus fluitans
53. Pistia stratiotes
54. Proserpinaca palustris ”Cuba”
55. Riccia fluitans
56. Riccia sp. ”Dwarf”
57. Sagittaria subulata
58. Spathiphyllum wallisii
59. Tonina fluviatilis
60. Vesicularia sp. ”Christmas’
Opracowanie: Grzegorz M.
Liczba wyświetleń: 82