Wypisałam ważniejsze inf. dotyczące ospy, gdyż często widzę tematy typu – miałam ospę, leczyłam, nie pomogło, rybki padły… Dlaczego? A może zły preparat? itp. Pomocą służyła książka p. J.Antychowicza – Choroby ryb akwariowych.
Jest to jedna z najmniej groźnych chorób. Każdy, kto obserwuje swoje akwarium i zauważy ją w początkowym stadium nie ma problemu z wyleczeniem i nie pozostawia żadnych skutków na przyszłość.
Spotykana jest w każdym akwarium – obojętnie czy jednodniowym czy kilkunastoletnim. Przenoszona jest na wszystkim, również z powietrzem. Głównym sezonem „ospowym” jest przełom jesień-zima, zima-wiosna, choć w taką zimę jak obecnie utrzymuje się cały czas na wysokim poziomie.
Cykl rozwojowy orzęska (kulorzęska) Ichthyophthirius multifillis – przebiega nie tylko w tkankach ryby, lecz również w środowisku zewnętrznym. Po osiągnięciu dojrzałości kulorzęsek opuszcza żywiciela i opada na dno zbiornika. Przymocowuje się wówczas za pomocą lepkiej wydzieliny do przedmiotów (np. kamieni, szyby, roślin) lub może unosić się biernie pod powierzchnią wody i przekształca się w cystę rozwojową. Wtedy dzieli się wielokrotnie. Z jednej takiej cysty może powstać (po podziale ) od kilkudziesięciu do kilkuset kulistych komórek podobnych do pasożyta macierzystego i również pokrytych rzęskami. Po uwolnieniu się z otoczki penetrują środowisko w poszukiwaniu żywiciela (ryby). W zależności od właściwości fizykochemicznych wody ich inwazyjność trwa od 10 do 72 godz. Gdy dostanie się na powierzchnię skóry, do skrzeli lub do jamy gębowej, przybiera postać kulistą i rozpoczyna się wzrost pasożyta. W przypadku masowej inwazji ryba wygląda jakby była obsypana kaszą manną.
Długość cyklu rozwojowego kulorzęska jest ściśle uzależniona od temp. środowiska. W temp. 20°C kulorzęsek przebywa na rybie ok. 7 dni, a cysta rozwija się w ciągu 24 godz. Cały cykl rozwojowy trwa ok. 8 dni. W temp. 25°C pasożyt przebywa na rybie tylko 5 dni, a cysta dojrzewa w ciągu kilkunastu godzin. Cały cykl trwa więc ok. 6 dni. W temp. 30°C cykl rozwojowy kulorzęska ulega zahamowaniu, a w temp. 32-33°C pasożyt ginie w ciągu 4-6 godz.
Znajomość tych faz rozwojowych ma znaczenie w leczeniu. Kulorzęsek w okresie wzrostu pod naskórkiem ryby jest niewrażliwy na leki, cysta jest średnio wrażliwa, natomiast pasożyt bezpośrednio po wydobyciu się z ryby do wody oraz po podziale w kom. macierzystej i wyjściu w poszukiwaniu żywiciela jest bardzo wrażliwy na chemikalia. Podsumowując – leczenie przeprowadza się w tym zbiorniku, w którym została zauważona oraz , zapobiegawczo, w sąsiednich.
Lek powinno się podać kilkakrotnie, w wypośrodkowanych – do cyklu rozwojowego – odstępach czasu, aby pewnie ją zlikwidować. Przy rybach dobrze znoszących wysoką temp. można zadziałać tylko jej (powolnym) podniesieniem. Ale trzeba pamiętać, że dobowa różnica temperatur nie powinna być większa jak 1-2°C.
Jest to chyba jedyna choroba, na której pojawienie się właściciel akwarium nie ma prawie żadnego wpływu.
Jeśli się to komuś przyda mogę opisać jak ja leczę ospę. A robię to dosyć często – z każdą dostawą ryb mam 99% szans, że i ospę przywiozłam.
Temperaturę ustawiam na 25°C (wydłużony czas na trafienie kulorzęska w formie najmniej odpornej na działanie leku). Zawsze wcześniej mam podmienioną wodę na akw. Podaję pierwszą dawkę (Zoolek 1 ml na 20 l. wody używam dużych opakowań). Po trzech dniach podmieniam 50% na akw. i podaję drugą dawkę. Jeśli po tej drugiej dawce znikły kropki na rybie, po kolejnych 5-6 dniach (w zależności jak to wygląda) podaję trzecią dawkę. Po kolejnych 7-10 dniach podaję asekuracyjnie ostatnią dawkę. Przed każdą kolejną dawką podmieniam wodę. Jeśli przy drugiej dawce są jeszcze widoczne objawy (nieutrafiony moment pierwszej dawki) dodaję jeszcze jedną dawkę (jako np. 2a?), czyli całe leczenie wydłuża się o trzy dni.
Ospę leczy się do skutku, tzn. aż znikną wszystkie widoczne objawy plus okres karencji.
Opracowanie: Korki
Liczba wyświetleń: 60