Parametry wody dla pielęgnic z wielkich jezior afrykańskich

Wielu akwarystów zajmujących się hodowlą pielęgnic z jeziora Tanganika pragnęłoby odtworzyć w akwarium warunki chemiczne występujące w tym jeziorze. Ze względu na specyficzny skład tanganikańskiej wody, nie jest to zadanie proste w realizacji. Osiągnięcie ideału raczej nie jest możliwe, lecz można próbować się do niego zbliżyć. Należy jednak pamiętać, że Tanganika ma powierzchnię 32900 km2 (ponad 1/10 powierzchni naszego kraju), 650 km długości i otrzymuje wodę z wielu rzek i podwodnych źródeł, co nie pozostaje bez wpływu na skład jej wód. Warto też wziąć pod uwagę fakt, że opublikowane dane dotyczące jeziora oparte są niejednokrotnie na wyrywkowych badaniach, prowadzonych w krótkim czasie i w wybranych fragmentach jeziora. Niemniej jednak można się pokusić o uogólnienie danych dotyczących składu wód jez. Tanganika.

Wody te opisywane są jako sodowo-potasowo-wodorowęglanowe. Ogólna zawartość soli w jez. Tanganika jest znaczna i istotnie przekracza zawartość soli w jeziorach Malawi i Wiktorii. Wyrazem tego jest wysoka wartość przewodnictwa właściwego – ok. 660 µS, przy czym ulega ona pewnym wahaniom w zależności od miejsca pomiaru. W okolicach Kigomy jest ona niższa niż na obu krańcach jeziora, natomiast w Bujumbura/Uvira podlega silnym wahaniom od 520 do 720 µS. Podstawowe dane dotyczące składu wody w jez. Tanganika (i dla porównania Malawi i Wiktorii) podaje poniższa tabela.

Wyraźnie widać dominację jonów sodu, magnezu i potasu, którym towarzyszy w mniejszych ilościach wapń. Spośród anionów przeważają chlorki (ponad dziesięciokrotnie więcej niż w j. Malawi) oraz (wodoro)węglany. Te ostatnie są odpowiedzialne za wysoką wartość pH, średnio ok. 9 na powierzchni wody i nieco mniej na większych głębokościach. Ich źródłem jest głównie woda o dużej zawartości wodorowęglanu i węglanu sodu pochodząca z pokładów alkalicznej lawy.

Próby odtworzenia wody z jeziora Tanganika w warunkach domowych mają niewielkie szanse powodzenia, choćby z tego względu, że mało kto ma możliwość uzyskania bardzo dokładnych informacji o składzie wody wodociągowej. Niełatwe jest również takie wzbogacenie wody z filtra odwróconej osmozy, by uzyskać wodę z jeziora.

Często można spotkać na stronach WWW sugestie, że dodatek soli kuchennej (chlorek sodu) i soli z Epsom (siarczan magnezu) stworzy idealne warunki dla ryb tak z jeziora Tanganika jak i Malawi. Nawet pomijając fakt, że skład wody w obu jeziorach różni się znacząco, to zalecane ilości powodują znaczne przekroczenie stężenia jonów spotykanych w naturze. Na stronie „Welcome to: The African Cichlids of the Great Rift Lakes” (http://members.xoom.com/cichlidman/index.htm) zaleca się dodanie łyżki stołowej soli kuchennej na 10 galonów US oraz łyżki stołowej soli z Epsom (uwodniony siarczan magnezu) na 10-20 galonów.

Dodanie 1 łyżki stołowej soli kuchennej na 10 galonów US (ok. 38 litrów) sprawia, że mamy (wartosci przybliżone) 180 mg jonów sodu i 290 mg jonów chlorkowych na litr wody. Porównanie z danymi z tabeli pokazuje, że jest to wielokrotnie więcej niż spotyka się w naturze. Nieco lepiej wygląda sytuacja z siarczanem magnezu. Łyżka stołowa na 76 litrów zwiększa stężenie Mg2+ o 17 mg/L a jonów siarczanowych o 70 mg/L. W dalszym ciągu mamy jednak znacznie przekroczone wartości spotykane w obu jeziorach.

Autor wspomnianej wyżej strony twierdzi, że ów dodatek bardzo pomaga w utrzymaniu ryb w dobrej kondycji, zwłaszcza tych pochodzących z importu. Cóż, chlorek sodu stosuje się do zwalczania wielu pasożytów ryb, stąd nie dziwi jego pozytywny wpływ na przeżywalność ryb…

Reasumując, dodawanie soli może być korzystne dla ryb, pod tym warunkiem wszakże, że akwarysta wie, jakie zmiany nastąpią w składzie wody w akwarium, a nie opiera się na „cudownych receptach”.

Zaleca się również dodanie sztucznej soli morskiej. Tu zastrzeżenia są podobne, acz dodana z umiarem może ze względu na porównywalne bogactwo soli w morzu i w jez. Tanganika dobrze rybom służyć.

Istotne znaczenie ma wartość pH. Ryby z jezior Wielkiej Doliny Ryftowej najlepiej się czują przy pH powyżej 8. Nigdy nie należy dopuszczać do spadku poniżej pH 7, gdyż wtedy szybko pożegnamy naszych ulubieńców. Utrzymanie pH na właściwym poziomie jest stosunkowo łatwym zadaniem. Należy do tego celu użyć łatwo dostępnej sody oczyszczonej (NaHCO3) oraz umieścić w akwarium piasek koralowy oraz wapienie ( a jeszcze lepiej dolomity). Trzeba tylko pamiętać, że pół łyżeczki sody podnosi twardość węglanową (tak naprawdę alkaliczność) w 100 litrach wody o 1 stopień niemiecki. Na szczęście ryby z jez. Tanganika znacznie lepiej znoszą zbyt wysokie niż zbyt niskie wartości KH i GH.

Opracowanie 

Tomasz B.

Żródło informacji:
Talling, J.F., and I.B. Talling. 1965. The chemical composition of African lake waters. Internationale Revue ges. Hydrobiologie 50 (3): 421-463.

Liczba wyświetleń: 55