Pielęgnice z jeziora Tanganika

Jezioro Tanganika jest pod wieloma względami jeziorem wyjątkowym. Nie tylko z uwagi na unikalną faunę, ale również na niespotykane gdzie indziej warunki chemiczne. Jest jednym z jezior Wielkiego Rowu Afrykańskiego Zachodniego. Zajmuje powierzchnię równą Belgii, ciągnąc się przez 670km, od Burundi po Zambię. Jest najgłębszym jeziorem w Afryce i drugim pod względem głębokości na świecie (po Bajkale). Maksymalna głębokość Tanganiki wynosi 1435m, co oznacza, ze dno jest kryptodepresją, tzn. leży poniżej poziomu morza. Jednak ryby zamieszkują głębokość maksymalnie do 120m na północy i do 200m na południu.

Parametry wody w jeziorze Tanganika

Temperatura wody w warstwach zamieszkałych przez ryby wynosi ok. 27°C i dopiero na głębokości 400 m spada do 23°C. Ponadto, temperatura wody praktycznie nie ulega sezonowym wahaniom. Głównym źródłem pokarmu zamieszkujących jezioro ryb są glony porastające skały, mieszkające wśród nich drobne organizmy zwierzęce, oraz oczywiście inne ryby.
Należy pamiętać, że mieszkańcy jeziora Tanganika źle znoszą wysokie temperatury – nie powinno się dopuszczać do podniesienia temperatury wody w akwarium powyżej 29°C. Dodać należy, że wody jeziora Tanganika są niezwykle przejrzyste – widoczność sięga 20 metrów.

Powierzchniowe warstwy wody, w których rozwija się fauna, mają odczyn zasadowy – pH wynosi ok. 9.0. Wraz ze wzrostem głębokości wartość pH wody stopniowo maleje, ale do 100 m głębokości nie spada poniżej 9.0. Twardość ogólna wody wynosi 8-11°n. Twardość węglanowa natomiast, mierzona dostępnymi w handlu odczynnikami wykaże wartość 16-18°n, ale należy pamiętać, że odczynniki te nie tyle mierzą twardość węglanową (czyli stężenie węglanów wapnia i magnezu), co ogólne stężenie wszystkich węglanów i wodorowęglanów, łącznie z sodowymi i potasowymi. A tych pierwiastków w wodach jeziora Tanganika jest szczególnie dużo, kilkakrotnie więcej w porównaniu z jeziorem Malawi, stad też wynika pozornie wyższa wartość „twardości węglanowej” nad twardością ogólną.

Prawdopodobną przyczyną tego nietypowego składu chemicznego wody jest praktyczny brak połączenia jeziora Tanganika z resztą systemu wodnego Afryki. Tylko w stanach wysokiego poziomu wody istnieje odpływ do systemu wodnego rzeki Kongo, a w przeszłości jezioro Tanganika, wraz z niewielkim systemem dopływów, było kompletnie odizolowane.
Powyższy fakt ma dodatkowe, ogromne znaczenie dla akwarystów – zdecydowana większość spośród 300 gatunków ryb zamieszkujących jezioro, to gatunki endemiczne. Oznacza to, że nie występują one nigdzie indziej. Warto również pamiętać, iż ewolucja stworzyła w tym jeziorze wyjątkowo dużo gatunków i odmian pielęgnic.

W jeziorze wyróżnia się pięć podstawowych środowisk życia ryb: strome brzegi skalne, skalne rumowiska o niewielkim spadku, strefy piaszczyste, strefy przejściowe pomiędzy wymienionymi, i toń wodną.

Gatunki budzące największe zainteresowanie akwarystów zamieszkują strome skaliste brzegi, z duża ilością skalnych kryjówek. Należy o tym pamiętać przy komponowaniu akwarium dla ryb z Tanganiki. Ponieważ brzegi skaliste przedzielone są strefami piaszczystymi, gdzie może czyhać niebezpieczeństwo, wielu mieszkańców skalistych brzegów nie opuszcza swoich siedzib. Doprowadziło to do powstania dużego bogactwa gatunków ryb, a w obrębie jednego gatunku – licznych odmian. Przy planowaniu hodowli tej grupy ryb powinniśmi pamiętać, by prócz kamiennych zakamarków zapewnić w akwarium otwartą piaskową strefę. Jest to niezbędne by ryby te mogly odbyć gody. W braku takich piaskowych stref upatrywać można głównej przyczyny niepowodzeń w rozrodzie.

Różne są także zachowania rozrodcze ryb z tego jeziora. W odróżnieniu od jeziora Malawi, gdzie dominują gębacze, tj. ryby inkubujące ikrę w pysku, w jeziorze Tanganika występują zarówno gębacze, jak i ryby składające ikrę na podłożu. Tym podłożem są zwykle skalne kryjówki, szczeliny, ale również muszle po ślimakach, które stanowią doskonałą kryjówką dla mniejszych gatunków pielęgnic. Co ciekawe, muszle po martwych ślimakach w innych warunkach dość szybko ulegają rozpuszczeniu, ale nie w jeziorze Tanganika. Z uwagi na wysoką koncentrację soli, proces ten jest znacznie spowolniony.

Wszystko to powoduje, że hodowla ryb z jeziora Tanganika jest wyjątkowo interesującym zajęciem, chociaż niełatwym. Z tego względu gatunki z Tanganiki niestety niezbyt nadają się dla początkujących akwarystów.

Opracowanie

Tomasz K.

Liczba wyświetleń: 91